Stenoza lędźwiowa
Co to jest stenoza?
Stenoza lędźwiowa to schorzenie, w którym dochodzi do zwężenia kanału kręgowego w odcinku lędźwiowym kręgosłupa.
To zwężenie prowadzi do ucisku tzw. ogona końskiego lub korzenie nerwowe, powodując różne objawy.
Jakie są przyczyny stenozy
Najczęściej przyczyną stenozy kręgosłupa lędźwiowego jest zwyrodnienie krążka międzykręgowego. Takie osłabienie funkcji dysku prowadzi do przeniesienia obciążeń na stawy międzywyrostkowe. Przeciążone stawy ulegają zwyrodnienieniu i rozrostowi, pojawiają się osteofity czyli wyroźla kostne, pogrubieniu ulega więzadło żółte które zamyka kanał kręgowy od tyłu. Wszystkie te zmiany odbywają się kosztem miejsca w kanale kręgowym, zatem możemy mówić o „zarastaniu” kanału kręgowego
Inną rzadszą przyczyną stenozy jest tzw. wrodzony wąski kanał kręgowy. Takie osoby mają wyjściowo zwężony kanał kręgowy są one bardziej narażone na rozwój objawów stenozy w miarę postępującego procesu zwyrodnienia kręgosłupa. Wówczas nawet stosunkowo niewielka rozmiarami przepuklina dysku może wywołać silne objawy.
Objawy stenozy kręgosłupa lędźwiowego mogą być różne i zależą od stopnia ucisku na nerwy. Typowe objawy to ból w dolnej części pleców, ból promieniujący do nóg o charakterze rwy kulszowej oraz chromanie neurogenne. Chromanie to stan charakteryzujący się bólem, osłabieniem i/lub drętwieniem nóg, które nasilają się podczas chodzenia i dłuższego stania. Ulgę przynosi pozycja siedząca i pochylanie się do przodu.
Objawy mają charakter postępujący, stopniowo skraca się dystans który chory może pokonać bez bólu. W schyłkowej fazie dochodzi do całkowitej utraty możliwości chodzenia.
Diagnoza stenozy kręgosłupa lędźwiowego zaczyna się od badania fizykalnego i rozmowy o objawach i historii medycznej pacjenta. Konieczne jest wykonanie badań obrazowych, takich jak RTG, rezonans magnetyczny (MRI), tomografia komputerowa (TK), które pomagają zobaczyć struktury kręgosłupa i identyfikują obszary zwężenia.
Leczenie stenozy kręgosłupa lędźwiowego zależy od nasilenia objawów i stopnia zwężenia kanału kręgowego. Leczenie zachowawcze obejmuje fizjoterapię, leki przeciwbólowe, niesteroidowe leki przeciwzapalne oraz injekcje sterydowe wykonywane nadtwardówkowo. Jeśli objawy są ciężkie lub nie reagują na leczenie zachowawcze, konieczna jest operacja.
Operacje w stenozie polegają na dekompresji kanału kręgowego i niekiedy stabilizacji kręgosłupa za pomocą implantów. Najnowocześniejszym podejściem do chirurgicznego leczenia stenozy jest odbarczenie endoskopowe.
Endoskopowa operacja stenozy kręgosłupa lędźwiowego to minimalnie inwazyjna procedura, która polega na użyciu specjalnego narzędzia – endoskopu, do dokonania dekompresji kręgosłupa. Endoskop jest wprowadzany do kanału kręgowego przez małe nacięcie na skórze. Chirurg, obserwując obraz na monitorze, usuwa tkanki powodujące ucisk na nerwy : sfrezowuje przerośnięte struktury kostne, wycina pogrubiałe więzadło żółte i niekiedy usuwa fragmenty dysku. Jest to procedura wymagająca dużej precyzji i doświadczenia.
Operacja endoskopowa ma wiele korzyści. Jest to procedura najmniej inwazyjna, co oznacza mniej bólu po operacji, krótszy pobyt w szpitalu i szybszy powrót do normalnej aktywności.
Nacięcie na skórze ma mniej niż 1cm, nie ma konieczności odcinania mięśni od kręgosłupa co skutkuje ich bliznowaceniem. Nie ma też ryzyka infekcji oraz zaburzeń gojenia rany.
Usuwa się jedynie te tkanki które powodują ucisk na nerwy oszczędzając struktury potrzebne do prawidłowego funkcjonowania kręgosłupa.
Ponadto, ponieważ operacja jest wykonywana w ogromnym powiększeniu z doskonale doświetlonym polu operacyjnym, ryzyko uszkodzenia nerwów jest zminimalizowane.
Proces rekonwalescencji po operacji endoskopowej może być różny dla różnych pacjentów i zależy od wielu czynników, takich jak ogólny stan zdrowia pacjenta, stopień zaawansowania choroby i rodzaj wykonanej operacji. Wiele osób doświadcza znacznego zmniejszenia bólu bezpośrednio po operacji rzadziej potrzeba nieco dłuższego czasu. Pełna rekonwalescencja może trwać do kilku tygodni.